niedziela, 20 listopada 2011

Emerytura z IKE



Jeśli już oszczędzać z IKE to jak?




Wprowadzenie - co jeśli odkładanie 10% na lokatę to za mało?

Aby nieco ułatwić nawigację proponuję skorzystać z etykiet:

  • Wprowadzenie - co zrobić jeśli spodziewamy się głodowej emerytury.
  • IKE - która opcja oszczędzania w III filarze jest najlepsza?
  • Zestawienie - ile kosztuje prowadzenie IKE w różnych bankach.
  • IKE - ograniczenia - wady i zalety IKE
  • Dywidenda - coś dla początkujących inwestorów.
  • Przykład - jaką przewagę ma IKE nad zwykłym kontem maklerskim.
  • Kilka uwag - coś o czym warto wiedzieć gdy się zaczyna.
  • Emerytura - czy my jej w ogóle dożyjemy?
  • Alternatywy - jak jeszcze można wykorzystać IKE

Dobrze, wiemy już jakiego rzędu oszczędności możemy się spodziewać na emeryturze odkładając regularnie 10% dochodu na dobrą lokatę(wpis na ten temat). Trzeba sobie uczciwie powiedzieć, że nie są to kokosy, czy zatem można w jakiś sposób zwiększyć tą kwotę? Oczywiście można odkładać więcej, ale tak na prawdę, zakładałem tam regularne wpłaty przez bardzo długi okres, można więc założyć, że aby otrzymać tamte wyniki i tak będą potrzebne wyższe wpłaty. Jakie więc mamy inne możliwości? Można: Trzeba albo przeznaczać więcej niż 10%, albo znaleźć dodatkowe źródło dochodu, l

  • przeznaczać więcej niż 10% dochodu,
  • znaleźć dodatkowe źródło dochodu,
  • lepiej pomnażać nasze oszczędności.
Pierwszy punkt nie jest trudny, jednak wymaga on większych wyrzeczeń, a często nawet te 10% to za dużo. Drugi punkt może być męczący, druga praca, prace dorywcze, pochłaniają czas i zdrowie, o pasywnych dochodach większość z nas może tylko pomarzyć, ale jest to jakieś wyjście, warto o tym pomyśleć szczególnie na początku naszej drogi oszczędzania. Dziś chciałbym zaproponować mój pomysł na ostatni punkt.


IKE - jakie mamy możliwości?

We wpisie o emeryturze wspomniałem też, że istnieje coś takiego jak IKE, często mówi się o nich jako niewypale, ponieważ mało kto się nimi interesuje. W gruncie rzeczy mamy rację, 2 z 4 opcji IKE to według mnie totalna porażka, z dwóch pozostałych najlepiej wybrać Konto Maklerskie. Wspominałem jednak, o tym że wypadałoby coś na ten temat wiedzieć, nie jest to tak do końca prawda, jak kupić i ewentualnie sprzedać akcje można się nauczyć raz dwa, zawsze można to też załatwić w banku z kimś kompetentnym czy też przez telefon.

Jednak w tym momencie sprawy się nieco komplikują, ten rodzaj konta maklerskiego maja w swojej ofercie jedynie nieliczne banki! Czemu? Przypuszczam, że może to mieć związek z ich zarobkiem, tutaj raczej nie gra się cały czas, tu inwestujemy długo terminowo, więc ilość transakcji jest mało, co za tym idzie liczba prowizji, a bank głównie na tym zarabia. Innymi słowy przypuszczam, że bankom się to nie opłaca, jednak w tym przypadku może to oznaczać korzyści dla nas.

Jak wybrać IKE konto maklerskie? Niestety raczej nie zgodnie z moimi poradami o kontach maklerskich. Wydaje się to dziwne jednak wystarczy się chwilę zastanowić, tam pisałem o tym, że wszelkie prowizje możemy sobie łatwo odliczyć od podatku który płacimy co roku, więc ważne my konto było wygodne, szybkie, ogólnie przystępne, nie koniecznie tanie. Tutaj sprawa wygląda inaczej, podatku nie odprowadzamy, lub odprowadzamy nie tak regularnie, co za tym idzie prowizje są pobierane z naszych pieniędzy a nie odliczane z podatku(do tego się sprowadza odliczenia kosztów prowadzenia konta od zysku). Tak więc tutaj może choć nie musi być ważne ile nas to będzie kosztować(kliknij w nazwę biura aby przejść na stronę z dokładną ofertą).


Zestawienie ofert IKE(w formie kont maklerskich)

Zestawienie ofert
Biuroopłata rocznamin prowizjaprow. ackjeprow. obligacjeprzeniesienie papierówzamknięcie przed upływem roku
PKO BP20 - 55zł*5 zł0,39%0,20%0,35 wartości, min 50 zł150zł
DnB Nord60/0 zł**min 2,5 zł + opłaty***max 0,38%****max 0,19%****0,1% min 50zł,0 zł
BZ WBK55 zł6zł0,39%0,25%opłata KDPW150zł
BRE0 zł3-6zł0,39%, min 6zł0,19%, min 3 zł0,5% min 50 zł0 zł
BDM SA49 zł5,950,390,191,49% wartości, nie mniej niż 99zł149 zł
BOŚ0 zł5 zł0,38%0,19opłata KDPW150 zł
* 0,25% aktywów, min 20, max 55,

** 5zł miesięcznie, lub za darmo jeśli płacimy za zwykłe konto maklerski w ich banku,

*** na opłatę składa się marża, plus koszta ponoszone na rzecz GPW i KDPW, marża zależna od wartości transakcji, wszystko w tabelach pod linkiem w nazwie banku,

**** bardzo zawiła sprawa, wszystko zależy od obrotów na koncie, chodzi o transakcje przez internet, jeśli mamy duże obrony będzie taniej.

Mogłoby się wydawać, że na podstawie tego zestawienia można łatwo wybrać najlepsze konto, nic bardziej mylnego! Mamy tutaj jedynie wybrane wartości, które często wybierałem spomiędzy kilku mogących mieć miejsce. Prawie każda komórka tej tabeli powinna mieć gwiazdkę, każdy bank gdzieś przemyca coś czego byśmy nie chcieli. Należy bardzo dokładnie przeczytać tabele prowizji, stąd pod nazwami są odpowiednie odsyłacze aby wam to ułatwić. Można zaryzykować stwierdzenie, że każdy bank będzie przeznaczony dla kogoś innego, jeden dla gracza niedzielnego, inny dla bogatego, dodatkowo podane wartości tyczą się transakcji zawieranych poprzez internet. Pewne elementy przemilczałem, jak choćby fakt, że często przelew portfela kosztuje 10zł w przypadku postępowania spadkowego, a chyba każdy wie co to oznacza, tego konta nie można posiadać wspólnie nawet z małżonkiem!


Wady i zalety IKE

Jeśli się zdecydowałeś, wybrałeś najlepszą dla siebie opcje pamiętaj, że:

  • możemy mieć tylko jednak konto IKE, niezależnie od jego typu,
  • przy wcześniejszym podjęciu środków z konta płacimy 19% podatku od zysku, stanu konta po odjęciu wpłat,
  • dywidendy możemy podjąć bez odprowadzania podatku,
  • możemy w każdej chwili podjąć dowolną kwotę z konta, ale tylko tylko do kwoty naszych wpłat, inaczej trzeba podjąć całość(zamknąć IKE), może to trwać do miesiąca,
  • środki na nim zgromadzone należą do nas, i możemy nich decydować,
  • osoba dziedzicząca je po nas, może je przelać na swoje IKE i nie płacić podatku.
Osobiście uważam za najciekawsze oferty BOŚ i BRE, jeśli zainteresuje się tym nowy bank BGŻOptima mogą zaoferować ciekawą ofertę, jest to możliwe gdyż chcą się kojarzyć z oszczędzaniem, a IKE to oszczędzanie, i mają mieć w ofercie konta maklerskie.


Zainteresuj się spółkami wypłacającymi dywidendy

No dobrze, ale co zrobić jeśli ktoś się nie zna na giełdzie i nie ma na to czasu? Dla niego jak i większości osób bardzo dobrym rozwiązaniem będzie nabywanie akcji spółek regularnie wypłacających dywidendę, wystarczy tylko wybrać spółki nie zagrożone ryzykiem splajtowania. Czyli inwestować w duże spółki np z WIG20. Należy pamiętać, że tutaj nie musimy się obawiać spadku wartości, giełdy w długiej perspektywie czasu przynoszą dobre zyski. Ważne by kupować akcje różnych spółek(dywersyfikować portfel), co zmniejsza ryzyko utraty środków. Oczywiście nie jest to rozwiązanie pewne, nawet mając dobre spółki możemy stracić i nie mieć na to wpływu, w przeciwieństwie od pieniędzy. Akcje to tylko wirtualna wartość dopóki jej nie spieniężymy, a giełda może być czasowo zamknięta, choćby w sytuacji podobnej do tej jaka miała miejsce w Egipcie podczas rewolucji. Ryzyko jest jednak znikome.


Przykład - czego możemy się spodziewać

Na co więc możemy liczyć? Porównajmy możliwości zysku z wyliczeniami dla lokaty. Średnia stopa zwrotu z WIG20 miedzy rokiem 1999 a czerwcem 2010 sięga 9,5%, załóżmy zatem że:

  • średni zysk rocznie to 10%,
  • zarabiamy 2 tyś miesięcznie i na inwestycje przeznaczamy 10%,
  • zarobki rosną o 3%
  • co roku za zgromadzone środki kupujemy akcje z prowizją 0,4%
  • sprzedajemy portfel w wieku 69 lat, po uzyskaniu praw emerytalnych,
  • odkładamy środki od 25 roku życia, czyli przez 44 lata,
  • w przypadku transakcji na bieżąco sprzedajemy co roku i płacimy podatki oraz 0,4% prowizji za sprzedaż,
  • ostatnia pensja wynosiła 8 tyś zł.
Rozpatrzymy dwa przypadki, pierwszy to IKE, gdzie wpłacamy 10% dochodu i sprzedajemy wszystko tak by ominąć podatek, oraz drugi, gramy na giełdzie, płacimy prowizje i podatki co roku, a zysk inwestujemy ponownie, koszty to jedynie podatek i prowizje za kupno/sprzedaż. W pierwszym przypadku dotychczas zgromadzone środki są dodawane do naszej płaty pomniejszonej o 0,4% prowizji, w drugim przyjąłem dla wygody, że po prostu efektywny zysk to nie 0,1 tylko 0,081 czyli mniej o podatek belki (prowizje są z niego pobierane). Porównajmy je także z najlepszą z rozpatrywanych w tym przypadku lokat, czyli 6%, przy inflacji 1,5%, dla gry na giełdzie inflacje pominąłem.

Porównanie przykładowego zwrotu przy różnych rodzajach inwestycji
sposób inwestycjiśrodki na koniecstopa zwrotudodatek do emeryturymiesięczne odsetki
gra na giełdzie1,37mln zł641%14,7 roku71%
IKE2,25 mln zł1085%23,5 roku117%
lokata823 tyś zł223%8,5 roku51%
Jak widać, możliwości i przewidywane zyski są znacznie lepsze, niż w najlepszym rozpatrywanym przypadku dla lokat. Nie ma jednak róży bez kolców, giełda to zawsze większe ryzyko niż lokata.


Moje uwagi, porady

Dobrze, co zatem zrobić gdy interesuje nas taka możliwość zysku? Giełda nie jest różą bez kolców, te szanse zysku kuszą, jednak ryzyko jest większe niż dla lokat i odstrasza. Uważam jednak, że warto się skusić. Jeśli tak jak ja nie macie zbyt dużego doświadczenia, ale jesteście tym zainteresowani proponuję:

  • wybrać najtańszą z ofert dla naszych potrzeb,
  • wpłacać nie więcej jak połowę środków które przeznaczamy na emeryturę, taka dywersyfikacja zwiększy bezpieczeństwo,
  • wpłacać nie mniej niż kwota potrzebna by płacić procent od transakcji a nie kwotę minimalną, zazwyczaj będzie to około nieco mniej niż 1 tyś zł,
  • kupować różne spółki, najlepiej z WIG20, dobrze też by wypłacały one dywidendę,
  • dywidendą dysponować według potrzeb, przeznaczyć na kolejne inwestycje lub na życie,
  • prenumerować informacje o posiadanych spółkach, aby nie przegapić okazji związanych z prawem poboru.

Zapewne zauważyliście, że przy obliczeniach nie wspominałem nic o dywidendzie, wiadomo czasem spółki dobrze zarabiają i dzielą się tym z akcjonariuszami, często nie są to małe pieniądze. Mamy na giełdzie osoby indeks spółek które regularnie wypłacają dywidendę, jej wysokość względem zainwestowanych środków jest oczywiście różna, zależna od zysków firmy. Dla przykładu 22.06.11 każdemu posiadaczowi akcji TPSA została przyznana dywidenda o wartości 8,33% zainwestowanych środków, dla KGHM'u jest to około 10%. Tak sama dywidenda potrafi osiągnąć wartość zakładanego zwrotu, czyli z jednej strony minimalizuje to ryzyko spadków na giełdzie, z drugiej daje nawet większe możliwości zysku niż przy założeniach.


Jaki jest sens odkładania w ogóle?

No dobrze, ale co nam po emeryturze, skoro średnia długość życia Polaka w 2010 roku wynosiła 72 lata a Polki 80? No cóż Panie mają na co oszczędzać, a mężczyźni? Pociesza fakt, że męska część populacji w szybszym stopniu podnosi wskaźnik średniego wieku, dodatkowo dużo nam brakuje do średniej Europejskiej a do niej zdążamy. W 1985 roku mężczyźni dożywali 66 lat, podczas gdy w 2010 już 72 lata. Także dożycie emerytury nie jest tak nierealne, także wydanie tych pieniędzy! Szwajcarzy żyją ponad 82 lata, może moje pokolenie też tyle będzie żyć? Jednak kto nam każe dotrwać do emerytury? Oszczędzając na lokacie i IKE mamy cały czas informacje o posiadanych środkach. W wieku 50 czy też 60ciu lat będzie można sobie to skalkulować i przejść na wcześniejszą emeryturę, gorzej jeśli nasze zdrowie będzie tego wymagać, a my nie będziemy mieć oszczędności. Wówczas to co nam zaoferuje państwo raczej na niewiele starczy.


Inne zastosowania dla IKE

Jakie inne możliwości daje nam IKE? Jeśli mamy w rodzinie kogoś komu zostało do emerytury powiedzmy 5 lat, możemy z tego skorzystać i ominąć podatek Belki, co nabiera znaczenia biorąc pod uwagę, że od najbliższego roku prawdopodobnie wszystko będzie opodatkowane. Wystarczy by taka osoba założyła konto, my wpłacamy za nią środki, a później je otrzymujemy wraz z zyskiem nie pomniejszonym o 19%.

6 komentarzy:

  1. Właśnie rozważam IKE i Twój artykuł dał mi do myślenia.

    Zastanawiam się czy nie lepiej założyć zwykłe konto maklerskie i zarobki z niego wrzucać na IKE portfel funduszy. Bo w funduszach można przelewać pieniądz z akcyjnych na obligacyjne np., a na koncie maklerskim czasem trzeba będzie zrealizować zyski i co wtedy zrobić z gotówką na koncie, skoro nie będzie jej można wypłacić z IKE aż do emerytury... Czyli można by już nawet pokusić się o stwierdzenie: "czyli aż do śmierci"...

    OdpowiedzUsuń
  2. Ale czemu poprzez konto maklerskie nie kupić np. Obligacji? Masz taką możliwość, oraz dużo więcej. Wiele zależy od tego jak chcesz inwestować, konto maklerskie daje najszersze możliwości, Fundusze to tylko drobny wycinek.
    A co robić z pieniędzmi po realizacji zysku? Jeśli jest okres taki jak teraz, gdy nie wiadomo w co się pchać, można ulokować je w bezpieczny sposób poprzez konto maklerskie, np w obligacje.

    OdpowiedzUsuń
  3. IKE jest bardzo skutecznym rozwiązaniem w oszczędzaniu na swoją przyszłą emeryturę. Ani ZUS ani OFE nie są obecnie wydajne, więc liczenie na emerytury państwowe może okazać się zgubne. Warto jest więc samemu przejąć inicjatywę i skorzystać z takiego rozwiązania jakim jest IKE. Nie wymaga ono ani wysokich ani regularnych wpłat, przez co jest dostępne dla każdego. A przy wieloletnim odkładaniu, można uzbierać naprawdę spore pieniądze. Warto się nad tym rozwiązaniem zastanowić.

    OdpowiedzUsuń
  4. Dokładnie tak, IKE mogą zapewnić nam lepszą kasę na emeryturze od tego co mamy w standardzie - przy tej samej inwestowanej kwocie. Na pewno warto się nad nimi zastanowić - bardzo cieszy też wzrost odsetek na IKE lokatach, coś czego mi tak bardzo brakowało jakiś czas temu...

    OdpowiedzUsuń
  5. Również zastanawiam się nad IKE.

    OdpowiedzUsuń
  6. Ja również myślę nad założeniem indywidualnego konta emerytalnego. Przez większość mojego stażu pracy pracowałem na umowę zlecenie lub na umowę o dzieło, dlatego moje składki w ZUSie są znikome. Co prawda do emerytury zostało mi prawie 30 lat, ale moim zdaniem minie to bardzo szybko, dlatego chcę już teraz zadbać o swoją przyszłość. Myślę, że z mojego wynagrodzenia byłbym w stanie regularnie, co miesiąc odkładać po 300 złotych. To chyba powinno wystarczyć :)

    OdpowiedzUsuń